Apenpokken

Apenpokken is een zeldzame ziekte die vooral in West- en Centraal-Afrika voorkomt en zich normaal niet makkelijk verspreidt onder de populatie.

De apenpokkenziekte (Monkeypox) wordt veroorzaakt door een virus.

Om besmet te geraken door het apenpokkenvirus moet je nauw contact hebben met een besmettelijke of ziek persoon. Dit kan optreden door direct, intens en nauw lichamelijk contact, contact met huidletsels en overdracht via grote speekseldruppels, of contact met voorwerpen, kleding of linnengoed gebruikt door een besmet persoon.

Apenpokken kunnen dus ook worden overgedragen door seksueel contact. Personen die verschillende seksuele partners hebben, moeten bijzonder waakzaam zijn.

Het risico voor de algemene bevolking wordt vandaag als gering ingeschat, op basis van de huidige wetenschappelijke informatie.

Symptomen/klachten

5 tot 21 dagen nadat je besmet bent met het virus doorlopen besmette personen doorgaans een periode van milde symptomen zoals koorts, hoofdpijn, spierpijn, rugpijn, gezwollen lymfeklieren en vermoeidheid.

Huiduitslag kan nadien ontstaan in het gezicht, maar ook in de genitale streek. De huiduitslag verandert en doorloopt verschillende vormen, van een puistje naar een blaasje, totdat er uiteindelijk een korst ontstaat. De meeste mensen herstellen binnen de twee à vier weken. Uitzonderlijk kunnen de klachten ernstiger worden.

Op dit moment zijn de in Europa gemelde symptomen bij besmette personen meestal niet ernstig, en zijn er geen sterfgevallen gemeld.

Besmettelijke periode en isolatie

Een persoon kan het virus verspreiden tijdens de periode waarin er huidletsels zijn, maar overdracht in de dagen voor je klachten en huidletsels hebt, is niet uitgesloten en wordt verder onderzocht.

Besmette personen moeten zich dus isoleren, net zoals bij een Covidbesmetting:

Thuis blijven: het huis verlaten is alleen toegestaan voor essentiële redenen (medische afspraak en dringende boodschappen als niemand anders hiervoor kan zorgen) en enkel met het dragen van een chirurgisch mondmasker en het bedekken van de huidlaesies (bv. lange mouwen en broek).
Blijf in je eigen kamer. Draag een chirurgisch mondmasker als je toch de kamer verlaat of contact hebt met huisgenoten.
Huishoudelijke artikelen zoals kleding, beddengoed, handdoeken en eetgerei mogen niet gedeeld worden met andere leden van het huisgezin.
Vermijd lichamelijk contact tot genezing van de huidletsels (afvallen van de korstjes), met inbegrip van seksuele activiteiten. Condooms alleen kunnen geen volledige bescherming bieden tegen apenpokken, omdat contact met de huidletsels een rol speelt bij de overdracht.
Vermijd contact met dieren (en vooral met knaagdieren zoals muizen, ratten, hamsters, , cavia's, enz.).

Besmettelijke personen of zieke personen dragen best ook een mondmasker.

Zolang apenpokken niet is uitgesloten of tot de infectie is genezen, blijft de patiënt in isolatie tot de letsels opgedroogd en genezen zijn, meestal is dit gedurende 21 dagen.

Wat te doen bij klachten?

Contacteer telefonisch je huisarts om te melden dat je klachten hebt.
De arts zal de nodige instructies geven om onderzocht te worden.
Ga niet spontaan op raadpleging bij een arts zonder te verwittigen, net zoals bij COVID.

Contactpersonen van een besmet persoon

Bent u in contact gekomen met iemand die besmet werd met apenpokken, dan moet u een aantal maatregelen nemen afhankelijk van het risico.

Zeer risicovolle contacten

Seksuele partner(s).
Persoon of personen met langdurig huid huidcontact terwijl de patiënt huiduitslag had.

Hoog risico contacten

Persoon of personen die in hetzelfde huishouden of een vergelijkbare omgeving wonen (bijv. kamperen, overnachten, enz.);
Persoon of personen die kleding, beddengoed, gebruiksvoorwerpen enz. delen, terwijl de patiënt uitslag had;
Mensen die in de zorg werken en onbeschermd contact hebben met besmette personen.

Laag risico

Alle andere contacten (inclusief sociale interacties, collega's, personen die fitnessapparatuur delen, enz.) worden beschouwd als contacten met een laag risico en dan er zijn geen maatregelen nodig.

Wat doen bij nauwe contacten met een besmet persoon?

Bij een hoog of zeer hoog risicocontact (zie boven)

Monitor gedurende 21 dagen mogelijke symptomen bij jezelf. Bij symptomen neemt u telefonisch contact met de huisarts.
Vermijd van nauwe en seksuele contacten,
Vermijd contacten met kinderen, zwangere vrouwen en immuun gecompromitteerde personen.
Vermijd contacten met zoogdieren.

Bij een zeer hoog risicocontact

Draag een chirurgisch mondmasker bij alle contacten met andere mensen.
Kom je in contact met jonge kinderen (bv. in de kinderopvang), zwangere vrouwen of personen met een immuunstoornis, blijf dan 21 dagen in quarantaine

Kunnen apenpokken behandeld worden?

Behandeling voor apenpokken is gericht op het verlichten van de symptomen. De ziekte is meestal mild en de meeste mensen herstellen binnen twee tot vier weken.

Een klein aantal mensen moet mogelijk in een gespecialiseerd ziekenhuis verblijven, zodat de symptomen kunnen worden behandeld. De meeste mensen zullen thuis isoleren totdat ze hersteld zijn.

De meeste mensen met apenpokken herstellen binnen een paar weken.

Voorkomen condooms dat je apenpokken oploopt of doorgeeft bij seksueel contact?

We moedigen het gebruik van condooms altijd aan om seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) te voorkomen. Apenpokken zijn van nature geen soa, hoewel het kan worden doorgegeven door direct contact tijdens seks.

Besmettelijke huidletsels, waardoor infecties het meest waarschijnlijk worden doorgegeven, kunnen op elk deel van het lichaam verschijnen, dus condooms zullen niet noodzakelijkerwijs de overdracht van het virus tussen twee mensen die in direct contact zijn voorkomen.

De infectie kan ook worden doorgegeven door contact met kleding of beddengoed (zoals beddengoed en handdoeken) dat wordt gebruikt door iemand met apenpokken.